رعایت اعتدال و پرهیز از اطاله نماز و سخنرانی

بر پایه ی متن‌ها روایی و شواهد تاریخی، وجود مقدس پیامبر اکرم (صلی الله علیه واله وسلم) پیوسته ائمه جماعات را به‌این نکته ترغیب و تشویق میکرد که از اقامه نماز وقتگیر پرهیز نمایند. در درست بخاری آمده میباشد: مردی به نبی (صلی الله علیه واله وسلم) درباره امام جماعتی که نماز را زمان بر می نمود، گلایه کرد. حضرت برای عموم سخنرانی کرد و به حدی خشمگین گردیده بود که هیچوقت نبی عفو و بخشش را به این شکل خشمگین ندیده بودند. مسجد قبا مشهد حضرت خطاب به حاضران فرمود: بعضا از شما عموم را گریزان می سازید. امام جماعات بایستی از زمانبر کردن نماز پرهیز نماید؛ چون در نماز جماعات، اشخاص ناتوان، بلندمرتبه سال و اشخاصی که عمل دارا هستند حضور مییابند.[22]

از امام علی نقل شد‌ه‌است که فرمود:

«آخِرُ مَا فَارَقْتُ عَلَیْهِ حَبِیبَ قَلْبِی أَنْ قَالَ یَا عَلِیُّ إِذَا صَلَّیْتَ فَصَلِّ صَلَاةَ أَضْعَفِ مَنْ خَلْفَک ».[23]

«واپسین حرف محبوبم رسول معبود (صلی الله علیه واله وسلم) این بود آدرس مسجد قبا مشهد  که علی جان! در نماز جماعت، اکنون ضعیف ترین مأموم را ملاحظه کن».

در طومار امام علی (علیه السلام) خطاب به صاحب و مالک اشتر نیز آمده میباشد:

«إِذَا قُمْتَ فِی صَلَاتِکَ بِالنَّاسِ فَلَا تَکُونَنَّ مُنَفِّراً وَ لَا مُضَیِّعاً فَإِنَّ فِی النَّاسِ مَنْ بِهِ الْعِلَّةُ وَ لَهُ الْحَاجَةُ فَإِنِّی سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ (صلی الله علیه واله وسلم) حِینَ وَجَّهَنِی إِلَى الْیَمَنِ کَیْفَ أُصَلِّی بِهِمْ فَقَالَ صَلِّ بِهِمْ صَلَاةَ أَضْعَفِهِمْ وَ کُنْ بِالْمُؤْمِنِینَ رَحِیماً».[24]

«زمانی که نماز را به جماعت میخوانی خیر با زمان بر کردن نماز عموم را متفرق کن و خیر آن (نماز) را تباه ساز؛ چون دربین عموم، بعضا مریض یا این که نیازمندند. بعد از آن که فرستاده (صلی الله علیه واله وسلم) منرا به یمن می ارسال کرد از وی پرسیدم: با عموم چه گونه نماز بخوانم؟فرمود: درحد قدرت نا توانان نماز رزرو مسجد قبا مشهد بگذار و نسبت به مؤمنان مهرباش باش!».

رعایت میانه‌روی تا آن جا التفات داراست  شماره تلفن مسجد قبا مشهد که مشوق گران قدر الهی را برای امام جماعت به همپا داراست، ولی در پیش به دست آوردن افراط و تفریط، اورا در کنار شیطان و پیشوای ستم عمل قرار میدهد. رسول اکرم (صلی الله علیه واله وسلم) می فرمودند:

«َ مَنْ أَمَّ قَوْماً فَلَمْ یَقْتَصِدْ بِهِمْ فِی حُضُورِهِ وَ قِرَاءَتِهِ وَ رُکُوعِهِ وَ سُجُودِهِ وَ قُعُودِهِ وَ قِیَامِهِ رُدَّتْ عَلَیْهِ صَلَاتُهُ وَ لَمْ تُجَویِزْ تَرَاقِیَهُ وَ کَانَتْ مَنْزِلَتُهُ عِنْدَ اللَّهِ مَنْزِلَةَ أَمِیرٍ جَائِرٍ مُتَعَدٍّ لَمْ یَصْلُحْ لِرَعِیَّتِهِ وَ لَمْ یَقُمْ فِیهِمْ بِأَمْرِ اللَّهِ فَقَامَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِبٍ (علیه السلام) فَقَالَ یَا رَسُولَ اللَّهِ بِأَبِی أَنْتَ وَ أُمِّی وَ مَا مَنْزِلَةُ أَمِیرٍ جَائِرٍ مُتَعَدٍّ لَمْ یَصْلُحْ لِرَعِیَّتِهِ وَ لَمْ یَقُمْ فِیهِمْ بِأَمْرِ اللَّهِ قَالَ هُوَ رَابِعُ أَرْبَعَةٍ مِنْ أَشَدِّ النَّاسِ عَذَاباً یَوْمَ الْقِیَامَةِ إِبْلِیسَ وَ فِرْعَوْنَ وَ قَاتِلِ النَّفْسِ وَ رَابِعُهُمْ سُلْطَانٌ جَائِرٌ».[25]